Nöbetçi Eczaneler
Malatya’nın Doğanşehir ilçesi Asrın Felaketinde en büyük yıkımı alan ilçelerin başında geliyor. İlçe genelinde mevcut bina stokunun yüzde 55’i yıkılmış durumda, çok sayıda kişi de ilçede afet sırasında yaşamını yitirdi.
Asrın felaketini n ardından imar ve inşa faaliyetleri yürütülen ilçede çok sayıda TOKİ konutu yapılarak depremzedelere teslim edildi. Diğer yandan da ilçe merkezinin bir kısmı rezerv alan kapsamına alındı .
Ağır hasarlı binalar yıkıldığı sırada ve sonra binaların yapımı için temel kazılmaya başlandığındaysa hemen hemen her yerde çok sayıda tarihi kalıntılar bulunmaya başlandı. Kazılar da sur duvarları, sütunlar, su yolları ve çok sayıda kitabeye rastlanıldı. Deyim yerindeyse Doğanşehir’in merkezinden adeta tarih fışkırıyor.
YÜZLERCE TARİHİ OBJE ELE GEÇİRİLDİ
Şimdiye kadar Doğanşehir’de birkaç gönüllü tarafından 400 traktöre yakın tarihi obje toplanıldı. onlarca tarihi değere sahip kitabe ve taş Müze Müdürlüğüne teslim edilmiş. Binlerce tarihi parça ilçede kamuya ait alanda kısmi koruma altına alınırken çok sayıda yapı malzemesi kepçeler altında yok olmaya devam ediyor .
2 BİN YILLIK TARİH KORUNACAK MI?
İlçede bulunan vatandaşlar yıllarca yaşadıkları mekanlardan bu denli tarihi eserin çıkmasından dolayı oldukça şaşkın. Vatandaşlar bu alanların bir an önce yetkililer tarafından koruma altına alınmasını eğer bölgede bina yapılacaksa arkeologlar tarafında hızlı bir şekilde kurtarma kazıları yapılarak gerekli önlemler alınmasını bazı alanlarında korunmasını istiyorlar .
BİRÇOK UYGARLIĞA EV SAHİPLİĞİ YAPMIŞ
Eski adı Zipetra, Sozopetra, ya da Zubatra olarak bilinen Doğanşehir İlçesi, birçok tarihi uygarlığa ev sahipliği yapmış, Bizans ve Arap savaşlarına çok kez şahit olmuş bir şehir olarak biliniyor. İlçenin çevresini saran ve halen bir kısmının ayakta kaldığı gözlenen surların içerisine yerleştirilmiş sulama kanalları bütün bölgeyi beslemiş. Tahmini olarak 2 bin 100 yıllık olduğu düşünülen surların bir kısmı halen şehrin altında. Çift olarak inşa edilen bu surlar Türkiye genelinde içerisinde su kanalları bulunduğu için nadir bir yapı.
8’inci yüzyılda İslamın halifeliğini ellerinde bulunduran Abbasiler tarafından Harun Reşit döneminde fethedilmiş temiz havası ve doğal sularından kaynaklı Abbasiler döneminde bir yaylak bölgesi olarak kullanılmış. Doğanşehir bir asır sonra tekrar Bizanslıların eline geçmiş ardından beylikler döneminde Türk hakimiyeti sağlanmış yinede bir çok savaşa tanıklık etmiştir.
Timur tarafından da en büyük yıkımı alan Doğanşehir ilçesi tamamen yakılmış ve çok sayıda kişi yaşamını yitirmiş ve ismi Viranşehir olarak anılmaya başlamış.
OSMANLI SUR İÇİNE YERLEŞİME MANİ OLMUŞ
Osmanlının son dönemine kadar döneminde vakıf malı olduğu için sur içerisine yerleşime müdahale edilmezken daha sonraları yerleşimler gerçekleşmiş. Özellikle ‘93 Harbi’ olarak bilinen 1877 yılındaki Osmanlı-Rus savaşı sırasında Kars, Artvin ve civarından 120 civarında aile Viranşehir’e (Doğanşehir) yerleştirilmiş. Sonrasında surlardan sökülen kesme taşlar yapılan evlerin duvarlarında ve temelinde kullanılmış.
1940’lı yıllara kadar surların kapılarının akşamları kapatıldığı yönünde de bilgiler mevcut.
Haber: Mücahit Özendi
